Szwajcarska minister ds. edukacji, badań naukowych i innowacji wystosowała list do partnerów z Unii Europejskiej dotyczący uczestnictwa jej kraju w programie Horyzont Europa. Stowarzyszenie Szwajcarii z HE jest w trakcie negocjacji. Celem listu jest uniknięcie niepewności ze strony międzynarodowej społeczności naukowej dotyczącej współpracy z naukowcami ze Szwajcarii.
Szwajcaria przewidziała w swoim budżecie kilka scenariuszy finansowania pakietu Horyzont Europa. Nawet gdyby Szwajcaria uczestniczyła w HE jako kraj trzeci, możliwe byłoby krajowe finansowanie szwajcarskich partnerów we wspólnych projektach (np. ITN, RISE).
W swoim liście pani minister podkreśla, że po grudniowej decyzji szwajcarskiego parlamentu zapewnione zostanie finansowanie szwajcarskich naukowców w ramach projektów współpracy, niezależnie od przyszłego trybu udziału Szwajcarii w programach unijnych.
W liście od Sekretarz Stanu ds. Edukacji, Badań Naukowych i Innowacji Martiny Hirayamy czytamy:
„Unia Europejska i Szwajcaria mają długą i owocną historię współpracy w zakresie badań i innowacji. Od 2004 r. Szwajcaria uczestniczy jako kraj stowarzyszony w programach ramowych UE w zakresie badań i innowacji. Szwajcaria została w pełni włączona we wszystkie części programów, z wyjątkiem okresu 2014–2016, kiedy udział w niektórych projektach współpracy był finansowany na szczeblu krajowym.
Szwajcarska Rada Federalna i szwajcarski parlament podjęły już pierwsze kroki w celu zapewnienia dalszego udziału Szwajcarii w programach ramowych UE w zakresie badań i innowacji. Obecnie w parlamencie debatuje się nad przekazaniem środków finansowych na okres 2021-2027 na pokrycie pakietu Horyzont, który obejmuje stowarzyszenie Szwajcarii z programem Horyzont Europa, programem Euratom i programem Cyfrowa Europa, a także dalszy udział w ITER.
Ostateczne zatwierdzenie wkładu finansowego spodziewane jest w grudniu 2020 r. i będzie stanowić podstawę dla szwajcarskich organizacji do ubiegania się o dofinansowanie projektów europejskich. Podobnie jak w poprzednim okresie programowym, szwajcarscy naukowcy mogą ubiegać się o finansowanie jeszcze przed zawarciem umowy o stowarzyszeniu między Szwajcarią a UE, ponieważ wsteczne stosowanie umowy stowarzyszeniowej było już praktyką w ramach 7.PR i programu Horyzont 2020.
Projekt obejmuje również scenariusz udziału Szwajcarii jako kraju trzeciego, w którym udział szwajcarskich organizacji we wspólnych projektach (np. filar II programu Horyzont Europa) byłby bezpośrednio finansowany przez szwajcarski Sekretariat Stanu.
Finansowanie szwajcarskich podmiotów w ramach projektów współpracy zostanie zatem zapewnione po zatwierdzeniu budżetu przez parlament, niezależnie od tego, kiedy zostanie zawarta umowa stowarzyszeniowa.”
Szczegółowe informacje o statusie stowarzyszenia Szwajcarii i odpowiedzi na często zadawane pytania są dostępne na stronie Sekretariatu Stanu ds. Edukacji, Badań i Innowacji.