Connecting Europe Facility – CEF
Instrument „Łącząc Europę” w perspektywie finansowej 2021-2027 jest bezpośrednią kontynuacją działań z okresu 2014-2020 i finansuje strategiczne inwestycje w obszarach infrastruktury transportowej, energetycznej i cyfrowej, promując rozwój gospodarczy, wzrost zatrudnienia i konkurencyjności UE oraz realizację założeń Europejskiego Zielonego Ładu.
Ogólny budżet CEF na lata 2021-207 wynosi 33,7 mld euro, w tym aż 25,8 mld euro będzie przeznaczone na projekty transportowe, 5,8 mld euro, na projekty związane z infrastrukturą energetyczną, a na technologie cyfrowe – 2,1 mld euro.
CEF Transport
Głównym założeniem jest wspieranie budowy i modernizacji infrastruktury położonej na transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T, tj. sieci o istotnym znaczeniu dla Unii Europejskiej, tak aby zapewnić stabilny i zrównoważony rozwój gospodarczy wszystkich regionów UE.
Należy zaznaczyć, że większość środków z CEF w ramach nowej perspektywy będzie przeznaczone na realizacje celów klimatycznych. Zatem będą to inwestycje w paliwa alternatywne, infrastrukturę kolejową, korytarze sieci transportowej TEN-T.
CEF jest koordynowany bezpośrednio przez Komisję Europejską (KE), która ogłasza konkursy, a potem dokonuje wyboru projektów do dofinansowania. Z ramienia KE za wdrażanie CEF odpowiada Europejska Agencja Wykonawcza ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA).
Na projekty transportowe w latach 2021-2027 będzie przeznaczone 25,8 mld euro.
W latach 2021-2023 określono następujące priorytety inwestycyjne (o łącznej wartości 18 mld euro):
- infrastruktura transportowa (kolejowa, wodna śródlądowa, morska, terminale multimodalne i mulitmodalne platformy logistyczne),
- inteligentne aplikacje dla transportu,
- rozwój paliw alternatywnych (wymagany udział finansowania zwrotnego, w tym tzw. blending),
- autostrady morskie,
- multimodalne węzły pasażerskie,
- redukcja hałasu kolejowego transportu towarowego,
- infrastruktura parkingowa,
- zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego,
- zwiększanie odporności infrastruktury, w szczególności na klimatyczne i klęski żywiołowe,
- dostosowanie infrastruktury do celów kontroli na granicach zewnętrznych Unii Europejskiej,
- dostosowanie sieci TEN-T do podwójnego zastosowania w zakresie obrony cywilnej.
Więcej na komisyjnej stronie CEF Transport.
KontaktCEF Energia
Połączona, nowoczesna, bezpieczna i inteligentna infrastruktura energetyczna będzie miała kluczowe znaczenie dla realizacji Europejskiego Zielonego Ładu. Ramy transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E) będą kluczowym czynnikiem umożliwiającym osiągnięcie unijnych celów dekarbonizacji na lata 2030 i 2050, przyczyniając się jednocześnie do integracji sektorów i rynków, bezpieczeństwa dostaw i konkurencji.
Polityka transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E), która koncentruje się na łączeniu infrastruktury energetycznej krajów UE, od 2013 r. odgrywa kluczową rolę w modernizacji transgranicznej infrastruktury energetycznej UE. Aby zaspokoić potrzeby w zakresie infrastruktury energetycznej na szczeblu regionalnym i europejskim poziomie, polityka TEN-E określa priorytetowe korytarze i obszary tematyczne oraz ustanawia dwuletnią listę projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (Projects of Common Interest/PCIs), które pomagają UE osiągnąć jej krótko- i długoterminowe cele w zakresie energii i klimatu. W nowym programie na lata 2021-2027 wspierane są również projekty transgraniczne z zakresu OZE (cross-border projects for renewable energy).
W latach 2021–2027 budżet energetyczny w wysokości 5,84 mld euro powinien pomóc w przejściu na czystą energię i dokończeniu unii energetycznej, dzięki czemu systemy energetyczne UE będą lepiej połączone, inteligentniejsze i bardziej cyfrowe. Nacisk kładziony jest na transgraniczne projekty w zakresie energii odnawialnej, interoperacyjność sieci i lepszą integrację wewnętrznego rynku energii.
Więcej na komisyjnej stronie CEF Energy.
CEF Digital
Cyfrowa część Instrumentu „Łącząc Europę” (CEF Digital) wspiera i stymuluje zarówno publiczne, jak i prywatne inwestycje w infrastrukturę łączności cyfrowej w latach 2021–2027.
Uczynienie Europy bardziej cyfrową jest jednym z kluczowych wyzwań dla naszego pokolenia. Wzrost interakcji online oraz pojawienie się nowych sposobów życia, pracy i prowadzenia działalności gospodarczej pokazały kluczową rolę, jaką technologie cyfrowe odgrywają w naszej gospodarce i społeczeństwie. Z kolei technologie cyfrowe wymagają odpowiedniej infrastruktury łączności cyfrowej do funkcjonowania.
Pomimo rosnącego zapotrzebowania na łączność, nadal istnieje znaczna luka w finansowaniu prywatnym i publicznym. Instrument „Łącząc Europę” – cyfryzacja jest odpowiedzią na tę lukę. Wraz z innymi instrumentami finansowania, w tym Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz InvestEU, Instrument „Łącząc Europę” pomaga wspierać inwestycje w bezpieczną i zrównoważoną infrastrukturę o wysokiej wydajności, w szczególności sieci Gigabit i 5G w całej UE. Działanie to będzie miało istotne znaczenie dla wspierania transformacji cyfrowej Europy, jak określono we wniosku „Droga do cyfrowej dekady”.
Ponadto CEF Digital przyczyni się do zwiększenia zdolności i odporności cyfrowej infrastruktury szkieletowej na wszystkich terytoriach UE, w szczególności w regionach najbardziej oddalonych. Ma to kluczowe znaczenie dla ambicji Europy, aby w nadchodzących latach nadal być suwerenna i niezależna pod względem cyfrowym.
Główne działania przewidziane w ramach cyfrowego Instrumentu „Łącząc Europę” obejmują:
- Wdrażanie sieci o bardzo dużej przepustowości, w tym systemów 5G, na obszarach, na których znajdują się czynniki społeczno-ekonomiczne ( zob. łączność 5G dla inteligentnych społeczności);
- Zagwarantowanie nieprzerwanego zasięgu przez systemy 5G wszystkich głównych ścieżek transportowych, w tym transeuropejskich sieci transportowych (zob. zasięg sieci 5G wzdłuż korytarzy transgranicznych);
- Wdrożenie nowych lub znaczącej modernizacji istniejących sieci szkieletowych, w tym kabli podmorskich, w państwach członkowskich i między nimi oraz między Unią a państwami trzecimi (zob. europejska inicjatywa na rzecz infrastruktury łączności kwantowej, sieci szkieletowe dla ogólnoeuropejskich federacji chmur obliczeniowych, łączność szkieletowa dla globalnych bram cyfrowych);
- Wdrażanie i wspieranie infrastruktury łączności cyfrowej związanej z projektami transgranicznymi w dziedzinie transportu lub energii (zob. działanie koordynacyjne i wspierające).
- Wdrażanie i wspieranie infrastruktury łączności cyfrowej związanej z projektami transgranicznymi w dziedzinie transportu lub energii.
Więcej szczegółów: Wieloletni Program Prac CEF