Regionalne Doliny Innowacji (Regional Innovation Valleys – RIV) to nowa, zyskująca popularność inicjatywa Komisji Europejskiej skierowana do jednostek administracji publicznej szczebla krajowego lub regionalnego (np. ministerstw, urzędów marszałkowskich). Komisja uruchomiła trzy ścieżki umożliwiające zdobycie miana Regionalnej Doliny Innowacji. Wnioski można składać – w zależności od charakteru inicjatywy – do 18 września lub 17 października 2023.
Ideą przyświecającą tej inicjatywie jest tworzenie warunków do rozwoju przełomowych innowacji oraz intensyfikacja ich popularyzacji i komercjalizacji w poszczególnych regionach, a także stymulowanie współpracy pomiędzy różnymi krajami UE na szczeblu międzyregionalnym. Na razie inicjatywa ta ma mieć głównie charakter marketingowy – przyznanie tytułu Regionalnej Doliny Innowacji ma stanowić dowód uznania, że dany region posiada kompetencje i wykazuje zaangażowanie w rozwój oraz popularyzację innowacji, a także, iż w wybranym obszarze technologicznym jest gotowy na wspólne działania z innymi regionami (z innych krajów).
Długofalowym celem tego przedsięwzięcia jest zmniejszanie istniejących pomiędzy różnymi krajami i ich regionami braków równowagi w tworzeniu i wdrażaniu innowacji. Współpraca w ramach Regionalnych Dolin Innowacji ma stworzyć lepsze warunki do wyrównywania szans poszczególnych regionów Europy w kreowaniu przyjaznego środowiska innowacji i rozwijaniu swej innowacyjności.
Dodatkowym celem Regionalnych Dolin Innowacji jest synergia z obszarami inteligentnych specjalizacji (Smart Specialisation Strategies), finansowanymi z funduszy spójności UE.
W chwili obecnej KE uruchomiła trzy ścieżki umożliwiające zdobycie miana Regionalnej Doliny Innowacji. Dwie z nich mają charakter konkursowy, co oznacza – jak w każdym konkursie – wymóg złożenia aplikacji (w obydwu wariantach w ramach konsorcjów) oraz wniesienie do projektu wkładu własnego. Natomiast trzecia i formalnie najprostsza droga do otrzymania tytułu Regionalnej Doliny Innowacji to zgłoszenie swego akcesu w ramach tzw. expression of interest, co jednak nie wiąże się z otrzymaniem jakichkolwiek środków z funduszy UE.
Dwa konkursy, w wyniku których (w przypadku zakwalifikowania złożonego wniosku do dofinansowania) można otrzymać tytuł RIV, to:
- konkurs Interregional Innovation Investments (I3) Instrument zorganizowany w ramach ERDF (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, EFRR)
- konkurs Implementing co-funded action plans for connected regional innovation valleys zorganizowany w ramach III filaru Programu Ramowego UE Horyzont Europa.
O ile pierwszy z tych konkursów nie wchodzi w zakres Horyzontu Europa, o tyle drugi z nich – Implementing co-funded action plans for connected regional innovation valleys jest elementem działań przewidzianych w tym roku w ramach Europejskich Ekosystemów Innowacji, czyli jednego z obszarów III filaru Horyzontu Europa.
Aplikujące konsorcjum (indywidualne ubieganie się o dofinansowanie nie jest możliwe) musi zadeklarować co najmniej trzyletni plan działań. Powinno także przeznaczyć co najmniej połowę budżetu projektu na pomoc dla firm zajmujących się tworzeniem innowacji, bowiem wymogiem stawianym przed zwycięskim konsorcjum jest sfinansowanie nie mniej niż 3 projektów w ramach finansowania kaskadowego – FSTP (financial support to third parties).
Aplikujące konsorcjum musi składać się z co najmniej pięciu członków, przy czym w tym gronie musi znajdować się co najmniej jeden podmiot z obszaru o wysokim stopniu innowacyjności oraz nie mniej niż dwa podmioty z obszaru o słabszej innowacyjności. Ponieważ jest to konkurs typu „cofund”, ważne jest, aby już w momencie aplikowania mieć zapewnione 50% wartości projektu jako wkład własny, KE finansuje bowiem drugą połowę wartości projektu. Planuje się sfinansować 6 projektów przy średniej planowanej alokacji na projekt rzędu 8-12 mln euro. Nabór wniosków trwa do 17 października 2023 r.
Ostatnią, trzecią drogą do otrzymania tytułu Regionalnej Doliny Innowacji jest zgłoszenie swego akcesu w ramach tzw. expression of interest na specjalnej, dedykowanej stronie uruchomionej przez KE. Tu z kolei zgłoszenia przyjmowane są wyłącznie od pojedynczych instytucji; nie ma możliwości zgłoszenia ponadregionalnych konsorcjów. Zgłoszenie oznacza w praktyce wypełnienie ankiety, gdzie deklaruje się potencjał regionu, doświadczenie, specjalizacje, a także obszar(y) przyszłej współpracy z innymi regionami. O ile sam proces aplikowania jest prosty i nie wymaga większych nakładów organizacyjnych lub czasowych, o tyle warto pamiętać, że samo przyznanie tytułu RIV na tej ścieżce nie wiąże się z żadnym dofinansowaniem, nie trzeba też oczywiście deklarować żadnego finansowego wkładu własnego. Zgłoszenia przyjmowane są do 18 września 2023 r.
Docelowo Komisja Europejska planuje zidentyfikować 100 Regionalnych Dolin Innowacji.
Przydatne linki:
- konkurs Interregional Innovation Investments (I3) Instrument i3-instrument
- konkurs Implementing co-funded action plans for connected regional innovation valleys RIV-EIE-call
- deklaracja zainteresowania otrzymaniem tytułu RIV (expression of interest).
